Zdarza się, że ból w nodze, który początkowo wydaje się wynikiem uderzenia lub przeciążenia, nie ustępuje przez dłuższy czas. W takich przypadkach warto zastanowić się, czy nie mamy do czynienia z czymś poważniejszym niż zwykłe stłuczenie. Międzynarodowy Miesiąc Świadomości Mięsaków, obchodzony w lipcu, przypomina o konieczności czujności wobec objawów, które mogą wskazywać na obecność nowotworów kości i tkanek miękkich.
Objawy, które powinny wzbudzić niepokój
Mięsaki to nowotwory, które potrafią rozwijać się przez długi czas bez wyraźnych symptomów. U dzieci najczęściej występują kostniakomięsak oraz mięsak Ewinga, natomiast w obrębie tkanek miękkich – mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy.
Typowe objawy to ból nasilający się nocą, ograniczenie ruchomości, obrzęk lub guz, który nie znika mimo upływu czasu. Często są one mylone z krwiakami, naczyniakami czy zwykłymi obrzękami.
Prof. Anna Raciborska z Instytutu Matki i Dziecka podkreśla, że ból może być jedynym objawem, szczególnie w przypadku mięsaków kości. Co więcej, nie musi on być związany z aktywnością fizyczną, co utrudnia jego właściwą interpretację.
Mięsaki u dorosłych – trudne do wykrycia
U dorosłych nowotwory tkanek miękkich rozwijają się powoli i często nie powodują bólu na początku. Dopiero gdy guz zaczyna uciskać nerwy lub ograniczać ruchomość, pacjenci zgłaszają się do lekarza. Prof. Piotr Rutkowski, kierujący Kliniką Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, zaznacza, że wiele przypadków trafia do specjalistów dopiero wtedy, gdy zmiana osiąga znaczne rozmiary, co utrudnia leczenie.
Dlaczego szybka diagnoza jest tak ważna?
Wczesne rozpoznanie mięsaków znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. W Polsce rocznie diagnozuje się około tysiąca przypadków mięsaków tkanek miękkich, a u dzieci liczba ta sięga nawet dwustu. Niestety, ze względu na niespecyficzne objawy, diagnoza często następuje zbyt późno. W przypadku dzieci, aż jedna piąta pacjentów ma już przerzuty w momencie rozpoznania choroby.
Nowoczesne metody leczenia
Leczenie mięsaków wymaga indywidualnego podejścia i współpracy wielu specjalistów. Standardowa terapia obejmuje chirurgiczne usunięcie guza, radioterapię oraz chemioterapię. W ostatnich latach pojawiły się także nowe metody, takie jak immunoterapia i leczenie celowane
W przypadku dzieci szczególną rolę odgrywa rehabilitacja oraz stosowanie nowoczesnych endoprotez, które pozwalają uniknąć amputacji. W Instytucie Matki i Dziecka wykonano już setki takich zabiegów, nawet u bardzo małych pacjentów.
Immunoterapia – nadzieja na przyszłość
W Polsce prowadzone są innowacyjne badania kliniczne, które mają na celu ocenę skuteczności immunoterapii w leczeniu mięsaków. Jednym z takich projektów jest EFTISARC-NEO, realizowany przez Narodowy Instytut Onkologii. Badanie to łączy immunoterapię z radioterapią i jest skierowane do pacjentów z miejscowo zaawansowanymi mięsakami tkanek miękkich. Wstępne wyniki są obiecujące – wykazano niski odsetek żywych komórek nowotworowych w usuniętych guzach, co może świadczyć o skuteczności zastosowanej terapii.
Rola ośrodków referencyjnych
Mięsaki to grupa ponad stu różnych podtypów nowotworów, dlatego ich leczenie powinno odbywać się w wyspecjalizowanych placówkach. W Polsce funkcjonują ośrodki referencyjne, takie jak Narodowy Instytut Onkologii w Warszawie, które oferują kompleksową opiekę, od diagnostyki molekularnej po zaawansowane terapie rekonstrukcyjne.
Mięsaki – choroba, która wymaga czujności
Mięsaki mogą rozwijać się w każdej części ciała – od kończyn, przez tułów, aż po jamę brzuszną. Objawy bywają podstępne, dlatego tak ważne jest, by nie ignorować sygnałów wysyłanych przez organizm. Ból, który nie ustępuje, guz rosnący mimo leczenia, ograniczenie ruchomości – to wszystko powinno skłonić do konsultacji z lekarzem.
Lipiec – miesiąc świadomości i solidarności
Międzynarodowy Miesiąc Świadomości Mięsaków to nie tylko czas edukacji, ale także okazja do okazania wsparcia osobom chorym. W Polsce organizowane są wydarzenia, takie jak Onkobieg, który jednoczy pacjentów, ich rodziny i wszystkich, którzy chcą okazać solidarność. To moment, w którym warto zatrzymać się i pomyśleć o tych, którzy codziennie walczą z rzadkimi nowotworami.
Czujność może uratować życie
Mięsaki, choć rzadkie, są wyjątkowo groźne. Ich wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie znacząco zwiększają szanse na powrót do zdrowia. Dlatego warto znać objawy, obserwować swoje ciało i nie zwlekać z wizytą u specjalisty. Wiedza, świadomość i szybka reakcja to kluczowe elementy w walce z tą chorobą.