Wrzody żołądka – objawy, które mogą zmylić. To nie zwykłe przejedzenie

Jedną z częściej diagnozowanych dolegliwości układu pokarmowego są wrzody żołądka oraz dwunastnicy. Objawy, które im towarzyszą, mogą przypominać zarówno niestrawność, jak i zwykły ból brzucha po obfitym posiłku. Mimo to nie warto ich lekceważyć – nieleczona choroba wrzodowa może prowadzić do niebezpiecznych komplikacji, a także zwiększać ryzyko rozwoju nowotworu. Jakie symptomy powinny nas zaniepokoić?

Czym są wrzody żołądka i jak powstają?

Wrzody to nic innego jak uszkodzenia błony śluzowej żołądka bądź dwunastnicy, będące skutkiem działania agresywnego kwasu solnego i enzymu trawiennego – pepsyny. Powodują one nie tylko ból, ale również mogą wywoływać stany zapalne i problemy z trawieniem. Nie jest to rzadko spotykana przypadłość – szacuje się, że dotyka od 5 do nawet 10% populacji. Do najczęstszych przyczyn ich występowania należą infekcja bakterią Helicobacter pylori, długotrwałe stosowanie leków drażniących żołądek (np. NLPZ), niewłaściwa dieta, palenie papierosów oraz długotrwały stres.

Groźne powikłania nieleczonej choroby wrzodowej

Zaniedbanie objawów i brak odpowiedniego leczenia może skutkować wystąpieniem poważnych powikłań. Wśród nich znajdują się m.in. krwawienia z przewodu pokarmowego, perforacja ściany żołądka (co prowadzi do zapalenia otrzewnej), zwężenie odźwiernika, przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka oraz podwyższone ryzyko raka żołądka. Dlatego tak ważne jest, by nie ignorować dolegliwości i reagować odpowiednio wcześnie.

Objawy, które powinny nas zaalarmować

1. Ból w nadbrzuszu

Ból w górnej części brzucha, zwłaszcza w okolicach nadbrzusza, to jeden z najczęściej występujących symptomów wrzodów. Może być to ból piekący, kłujący, a czasami tylko lekki dyskomfort. Pojawia się zazwyczaj na czczo, w nocy lub kilka godzin po ostatnim posiłku. U niektórych chorych dolegliwości te ustępują po jedzeniu, podczas gdy u innych mogą się nasilać – zwłaszcza jeśli spożywane są potrawy ostre, tłuste lub z alkoholem.

2. Uczucie pełności i problemy z trawieniem

Wrzody mogą powodować zaburzenia w pracy układu pokarmowego, które odczuwamy jako niestrawność. Uczucie sytości pojawiające się już po zjedzeniu niewielkiej ilości jedzenia, to tylko jeden z wielu możliwych objawów. Pacjenci często skarżą się także na wzdęcia, nadmierne gazy czy częste odbijanie, co jest skutkiem zwiększonej fermentacji i obecności powietrza w żołądku.

3. Zgaga i pieczenie za mostkiem

Zgaga, odczuwana jako silne pieczenie w klatce piersiowej, to częsta dolegliwość osób cierpiących na wrzody. Powstaje wskutek cofania się treści żołądkowej do przełyku – czyli refluksu. Objaw ten nasila się po spożyciu tłustych lub kwaśnych potraw, kawy, alkoholu czy napojów gazowanych. Choć bywa mylona z chorobą refluksową, jej przyczyną może być właśnie choroba wrzodowa.

4. Utrata apetytu i spadek wagi

Osoby z wrzodami często unikają jedzenia, ponieważ każda porcja kojarzy im się z nasileniem bólu. W efekcie spożywają mniej kalorii i stopniowo tracą na wadze. Dodatkowo, niektórzy pacjenci szybko odczuwają sytość, co jeszcze bardziej ogranicza ilość spożywanego pokarmu. To może prowadzić do niedoborów witamin i składników odżywczych, szczególnie jeśli dieta jest monotonna i uboga.

5. Nudności, a czasem nawet wymioty

Podrażnienie błony śluzowej przez wrzody może skutkować nudnościami, które najczęściej pojawiają się rano lub po posiłkach. W poważniejszych przypadkach mogą występować również wymioty. Jeżeli jednak w wymiocinach dostrzeżemy ślady krwi lub będą one miały ciemny, brunatny kolor (jak fusy po kawie), może to świadczyć o krwawieniu z przewodu pokarmowego – wówczas niezbędna jest pilna interwencja medyczna.

Jak wygląda leczenie wrzodów żołądka?

Gdy lekarz potwierdzi obecność wrzodów, leczenie najczęściej opiera się na farmakoterapii, modyfikacji stylu życia i diety. Jeśli powodem dolegliwości jest bakteria Helicobacter pylori, stosuje się antybiotyki w połączeniu z lekami zmniejszającymi wydzielanie kwasu żołądkowego. Operacyjne usunięcie wrzodu bywa konieczne w skrajnych przypadkach – np. przy perforacji czy braku poprawy po długotrwałym leczeniu farmakologicznym.

Dieta przy wrzodach – czego unikać?

Osoby z chorobą wrzodową powinny szczególnie dbać o to, co trafia na ich talerz. Zaleca się eliminację potraw smażonych, ciężkostrawnych, mocno przyprawionych, a także wszelkich produktów drażniących śluzówkę żołądka. Do tej grupy zaliczają się m.in.: alkohol, kawa, mocna herbata, napoje gazowane, słodycze oraz niektóre sery. Kluczowe jest także unikanie stresu, rezygnacja z palenia papierosów i ograniczenie leków działających drażniąco na przewód pokarmowy.

Choć objawy wrzodów żołądka mogą być mylące i przypominać typowe dolegliwości trawienne, warto uważnie obserwować swój organizm. Długotrwały ból brzucha, zgaga, brak apetytu czy wymioty powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty. Odpowiednio wczesna diagnoza i leczenie mogą skutecznie zapobiec powikłaniom i poprawić komfort życia chorego.