Szacuje się, że w Polsce na nerwicę lękową cierpi nawet około czterech milionów osób. Choć liczba ta może wydawać się wysoka, to biorąc pod uwagę tempo współczesnego życia i nieustanną presję, jakiej jesteśmy poddawani, nie powinno to dziwić. Ogromne oczekiwania społeczne i zawodowe, z jakimi codziennie się mierzymy, potęgują stres, który nierzadko przekracza granice naszej wytrzymałości psychicznej. Objawy tego przeciążenia nie zawsze są oczywiste – nie tylko bezsenność czy rozdrażnienie mogą świadczyć o problemie, ale także dolegliwości cielesne, których źródło trudno jednoznacznie powiązać z psychiką.
Psychika i ciało – nierozerwalna więź
Ludzki organizm stanowi nierozerwalną jedność – to, co przeżywamy emocjonalnie, wpływa na nasze ciało. Często te zależności bywają ukryte i trudne do zauważenia. Przykładowo – związek między stresem a arytmią serca wydaje się oczywisty, ale wysypka na skórze? Już niekoniecznie. Mimo to wiele objawów somatycznych może mieć właśnie psychiczne podłoże.
Stres i jego konsekwencje
Nerwica lękowa należy do grupy zaburzeń psychicznych, których częstotliwość występowania rośnie z roku na rok. Głównym czynnikiem sprzyjającym jej rozwojowi jest przewlekły stres – często wynikający z konieczności funkcjonowania w świecie, gdzie tempo życia narzuca nieustanną gotowość i perfekcję. Uważa się, że jednym z biologicznych czynników wywołujących nerwicę może być zaburzone wydzielanie serotoniny, znanej jako „hormon szczęścia”, ale również innych istotnych neuroprzekaźników.
Niektóre teorie psychologiczne zwracają także uwagę na znaczenie wczesnodziecięcych relacji z rodzicami. Szczególnie pierwsze lata życia, w których kształtuje się osobowość dziecka, są kluczowe. Brak akceptacji ze strony opiekunów, według niektórych badaczy, może stanowić zalążek późniejszych zaburzeń lękowych.
Statystyki nie pozostawiają złudzeń
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że nawet 10–15% światowej populacji doświadcza różnego rodzaju zaburzeń nerwicowych. W Polsce ten odsetek jest zbliżony, co oznacza, że temat ten dotyczy milionów obywateli naszego kraju.
Jak objawia się nerwica?
Osoby zmagające się z nerwicą najczęściej odczuwają permanentne napięcie oraz lęk o różnym nasileniu. Czasami dominuje uczucie niepokoju i trudność w osiągnięciu relaksu – charakterystyczne dla nerwicy lękowej. Innym razem pojawiają się natrętne myśli i kompulsywne zachowania, które mają na celu chwilowe złagodzenie napięcia. Trzeba jasno powiedzieć: nerwica nie jest wynikiem słabości charakteru, lecz poważnym problemem zdrowotnym, który wymaga leczenia.
Rozpoznanie nerwicy nie jest jednak łatwe. Jej symptomy bywają bardzo zróżnicowane, przez co każdy chory może odczuwać zupełnie inne dolegliwości. Wśród objawów można wyróżnić:
Sferę emocjonalną, w której dominują: uporczywe myśli, niepokój, trudność w rozluźnieniu się, napięcie, poczucie utraty kontroli nad codziennością, łatwość wpadania w irytację.
Objawy poznawcze to m.in.: problemy z pamięcią, trudności w skupieniu się i wykonywaniu codziennych obowiązków.
Sfera somatyczna natomiast obejmuje: przyspieszone tętno, zaburzenia oddychania, drżenie rąk, nadmierne pocenie się, napięcie mięśni, bóle głowy, chroniczne zmęczenie, suchość w ustach, problemy trawienne, częste oddawanie moczu, a nawet wysypki. W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się objawy przypominające choroby serca, takie jak ból w klatce piersiowej czy duszności.
Nerwica a sen
Zaburzenia snu są częstym towarzyszem nerwicy. Osoby z tym schorzeniem często zmagają się z trudnościami w zasypianiu, a gdy już zaśną, wybudzają się w nocy i nie mogą ponownie zmrużyć oka. Noce przekształcają się w czas intensywnych myśli, które trudno uciszyć.
Odmiany nerwicy – nie tylko lęk
Nerwica lękowa to tylko jedna z wielu form tego zaburzenia. Wyróżnia się także inne odmiany, różniące się nie tylko objawami, ale i mechanizmami ich powstawania. Jednym z częstszych rodzajów jest zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD), w którym choremu towarzyszą natrętne myśli zmuszające do wykonywania powtarzalnych czynności – jak np. mycie rąk czy ciągłe sprawdzanie, czy drzwi są zamknięte.
Wśród innych typów nerwicy znajdują się:
•fobie specyficzne – np. lęk przed otwartą przestrzenią (agorafobia) lub sytuacjami społecznymi (fobia społeczna),
•zaburzenia dysocjacyjne – np. amnezja, zespół Gansera,
•zaburzenia po stresie traumatycznym (PTSD) – związane z silnym przeżyciem emocjonalnym,
• lęk paniczny i zaburzenia lękowe uogólnione,
•zespół depersonalizacji i derealizacji – gdzie pacjent ma wrażenie, że nie uczestniczy w swoim życiu lub otoczenie wydaje mu się nierzeczywiste,
•nerwica depresyjna, w której na pierwszy plan wysuwają się objawy obniżonego nastroju,
•nerwica hipochondryczna – z nadmiernym skupieniem na stanie zdrowia i interpretacją drobnych objawów jako poważnej choroby.
Każda z tych odmian wymaga indywidualnego podejścia oraz odpowiednio dobranej terapii, ponieważ ma potencjał znacząco wpływać na jakość życia chorego.
Więcej informacji
Więcej informacji
Więcej informacji
