Nie tylko zmęczenie – pięć kluczowych objawów, które mogą świadczyć o problemach z tarczycą

Tarczyca to niewielki gruczoł, który pełni ogromną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. W momencie, gdy przestaje działać tak, jak powinna, może wpływać na wiele aspektów życia – zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Niedoczynność tarczycy, czyli stan, w którym organizm produkuje zbyt mało hormonów, często rozwija się powoli i niezauważalnie, a jej objawy bywają mylone z przemęczeniem czy stresem. W rzeczywistości jednak mogą sygnalizować poważny problem zdrowotny, który wymaga leczenia i stałej kontroli. Oto pięć sygnałów, których nie wolno ignorować.

Jednym z najczęstszych i zarazem najbardziej uciążliwych objawów niewydolności tarczycy jest przewlekłe uczucie zmęczenia. W odróżnieniu od zwykłego znużenia, nie ustępuje ono po odpoczynku czy przespanej nocy. Osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy często skarżą się na brak sił do wykonywania nawet prostych, codziennych czynności. Towarzyszy im ciągła senność, która może pojawić się już kilka godzin po przebudzeniu. Nierzadko koniecznością staje się popołudniowa drzemka, która burzy rytm dnia i utrudnia realizację planów.

• CZYTAJ: Jak rozpoznać toksyczny związek? 10 zdań świadczących o manipulacji i kontroli

Wynika to z obniżonego tempa przemiany materii. Gdy organizm nie produkuje wystarczającej ilości hormonów tarczycy, każda komórka działa wolniej. Metabolizm zwalnia, energia nie jest efektywnie przetwarzana, a skutkiem jest ogólne osłabienie. W takich przypadkach warto wykonać badanie poziomu TSH – hormonu przysadki mózgowej, który reguluje pracę tarczycy. Jego wysoki poziom w surowicy często wskazuje na niedobór hormonów produkowanych przez ten gruczoł.

Drugim charakterystycznym objawem jest niekontrolowany przyrost masy ciała. Co ciekawe, może on wystąpić nawet wtedy, gdy dieta i poziom aktywności fizycznej pozostają bez zmian. Osoby zmagające się z niedoczynnością tarczycy często przybierają na wadze, mimo stosowania się do zaleceń dietetycznych. Dzieje się tak, ponieważ hormony tarczycy mają ogromny wpływ na metabolizm – ich niedobór sprawia, że organizm spala kalorie wolniej, a nadmiar energii zaczyna być magazynowany w postaci tkanki tłuszczowej.

Badania kliniczne przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazały, że nawet niewielkie wahania poziomu hormonów tarczycy mogą istotnie wpływać na przemianę materii. U osób, które wcześniej nie miały problemów z wagą, może dojść do szybkiego i trudnego do opanowania przyrostu kilogramów. Co istotne, u niektórych pacjentów rozwija się tzw. „ukryta otyłość” – masa ciała może mieścić się w normie, ale proporcje między tkanką mięśniową a tłuszczową są zaburzone. Takie zmiany, choć niewidoczne gołym okiem, mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Trzecim sygnałem, który powinien wzbudzić czujność, są problemy z koncentracją i pamięcią. Niedoczynność tarczycy nie ogranicza się bowiem jedynie do objawów fizycznych – wpływa także na funkcje poznawcze. Osoby chore często zauważają, że trudniej im się skupić, mają problemy z zapamiętywaniem prostych informacji, a ich myślenie staje się powolne i zamglone. Często towarzyszy temu uczucie rozkojarzenia i trudność w wykonywaniu zadań wymagających logicznego myślenia.

• CZYTAJ: Co osłabia przyjaźń między kobietami?

Wynika to z faktu, że hormony tarczycy mają kluczowe znaczenie dla pracy mózgu. Ich niedobór prowadzi do zmniejszenia aktywności neuronów i spowolnienia procesów poznawczych. Z czasem może dojść również do obniżenia nastroju, a nawet depresji, szczególnie jeśli problemy z koncentracją łączą się z przewlekłym zmęczeniem i poczuciem frustracji z powodu spadku efektywności w pracy czy nauce.

Kolejną grupą objawów są zmiany widoczne na skórze i włosach. U wielu osób z niedoczynnością tarczycy dochodzi do wysuszenia skóry, która staje się szorstka, łuszcząca i chłodna w dotyku. Włosy tracą połysk, stają się łamliwe, a ich wypadanie może znacznie się nasilić. Te symptomy są efektem spowolnionego metabolizmu komórkowego, który wpływa również na regenerację tkanek.

Chociaż u niektórych pacjentów zmiany te są łagodne, to w wielu przypadkach powodują duży dyskomfort i wpływają na samoocenę. Wysuszona skóra może pojawiać się nie tylko na twarzy, ale także na rękach, łokciach czy kolanach. Problemy z włosami dotyczą zarówno ich struktury, jak i gęstości – nawet dobrze zbilansowana dieta i odpowiednia pielęgnacja nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty, jeśli przyczyną jest niedobór hormonów tarczycy.

Piątym objawem, który warto brać pod uwagę, jest nietolerancja zimna oraz obniżona temperatura ciała. Osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy często odczuwają zimno nawet wtedy, gdy otoczenie wydaje się być ciepłe dla innych. Szczególnie dokuczliwe są zimne dłonie i stopy, które pozostają lodowate nawet w cieplejsze dni. Takie zaburzenia termoregulacji są efektem zmniejszonej aktywności metabolicznej organizmu.

• CZYTAJ: Jak odróżnić miłość od lęku przed samotnością?

Uczucie wychłodzenia może towarzyszyć choremu przez cały dzień, a nawet niewielki spadek temperatury otoczenia jest odczuwany wyjątkowo intensywnie. Osoby z problemami z tarczycą często są tymi, które jako pierwsze zamykają okna lub sięgają po dodatkowy sweter. Chociaż objaw ten może wydawać się niegroźny, w rzeczywistości jest wyraźnym sygnałem, że organizm nie radzi sobie z utrzymywaniem właściwej temperatury ciała.

Problemy z tarczycą wymagają specjalistycznej diagnozy oraz indywidualnie dobranego leczenia. Kluczowa jest współpraca z lekarzem endokrynologiem, który zleci odpowiednie badania – przede wszystkim poziom TSH, FT3 i FT4 – i na ich podstawie dobierze terapię hormonalną. Często konieczne jest również wsparcie dietetyka, psychologa lub fizjoterapeuty, by leczenie miało kompleksowy charakter.

Dzięki rozwojowi medycyny oraz dostępowi do nowoczesnych metod diagnostycznych i terapeutycznych, osoby z niedoczynnością tarczycy mogą prowadzić życie na zbliżonym poziomie jak osoby zdrowe. Ważne jest jednak wczesne rozpoznanie objawów i szybkie wdrożenie leczenia. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym większe są szanse na powrót do dobrego samopoczucia i pełnej aktywności. Dlatego warto być uważnym na sygnały, jakie wysyła nam ciało, i nie bagatelizować nawet pozornie niewinnych dolegliwości.