Jak monogamia wpływa na ludzki mózg?

Wierność w związku to temat, który od dawna budzi emocje i skłania do refleksji. Zdrada, postrzegana jako jedno z najtrudniejszych wyzwań w relacjach międzyludzkich, potrafi prowadzić do silnego stresu oraz niepokoju. Wielu ludzi zastanawia się, co sprawia, że niektórzy pozostają wierni swoim partnerom, podczas gdy inni decydują się na niemonogamiczny styl życia. Najnowsze badania sugerują, że odpowiedź na to pytanie może znajdować się w naszym mózgu.

Naukowcy od lat badają różnice w funkcjonowaniu mózgu u osób, które deklarują monogamiczność, i tych, które wybierają niemonogamiczne relacje. Eksperyment przeprowadzony w 2017 roku dostarczył nowych, interesujących informacji na ten temat. Za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) analizowano, jak mózgi mężczyzn reagują na bodźce o romantycznym i erotycznym charakterze.

Badanie, które ujawniło różnice

Eksperyment obejmował grupę 20 mężczyzn, z których połowa określała się jako osoby monogamiczne, a druga połowa jako niemonogamiczne. Wszyscy uczestnicy badania zostali poddani skanowaniu mózgu podczas oglądania różnych obrazów – zarówno tych nacechowanych romantycznie, jak i bardziej kontrowersyjnych.

• CZYTAJ: Nie zmienisz go – jak uchronić się przed narcyzem?

Uzyskane wyniki były bardzo interesujące. Mężczyźni będący w monogamicznych związkach wykazywali znacząco większą aktywność w prawej części mózgu, zwłaszcza w obrębie kory oczodołowo-czołowej. Obszar ten jest odpowiedzialny m.in. za podejmowanie decyzji oraz reakcję na uczucie nagrody. W przypadku mężczyzn niemonogamicznych nie zaobserwowano tak intensywnej reakcji na romantyczne bodźce.

Co ciekawe, różnice te dotyczyły jedynie reakcji na obrazy związane z uczuciami i romantyzmem. W pozostałych przypadkach, np. podczas oglądania innych rodzajów obrazów, aktywność mózgu w obu grupach była dość podobna. To sugeruje, że odmienny sposób postrzegania relacji może być powiązany z różnicami w przetwarzaniu emocjonalnych bodźców przez mózg.

Czy monogamia jest zapisana w mózgu?

Choć wyniki badania mogą wydawać się intrygujące, naukowcy podkreślają, że należy do nich podchodzić ostrożnie. Liczba badanych była niewielka – jedynie 20 osób – co ogranicza możliwość uogólniania wniosków. Dodatkowo nie uwzględniono w nim osób pozostających w związkach poliamorycznych, a także nie zadano pytania, czy uczestnicy deklarujący niemonogamiczność dopuszczali się zdrady.

Pomimo tych ograniczeń badacze zauważyli wyraźną tendencję: osoby monogamiczne wykazywały większą aktywność neuronalną w obszarach mózgu związanych z nagrodą w odpowiedzi na romantyczne obrazy w porównaniu do osób niemonogamicznych.

Co oznaczają te odkrycia?

Naukowcy zajmujący się psychologią i neurobiologią od dawna próbują zrozumieć, co wpływa na skłonność człowieka do monogamii lub jej braku. Niektórzy eksperci wskazują na czynniki kulturowe, wychowanie i osobiste doświadczenia jako główne determinanty naszych wyborów w relacjach. Jednak badanie fMRI sugeruje, że biologia również może odgrywać istotną rolę.

Chociaż wyniki mogą skłaniać do myślenia, warto pamiętać, że ludzkie zachowania są niezwykle złożone i nie można ich sprowadzać jedynie do reakcji mózgowych. Wierność w związku to decyzja, na którą wpływa wiele czynników – od emocjonalnej więzi między partnerami, przez normy społeczne, aż po osobiste wartości.

Czy da się przewidzieć skłonność do zdrady?

Odkrycia dotyczące różnic w aktywności mózgu mogą prowadzić do ciekawych rozważań, ale nie oznacza to, że można na ich podstawie przewidywać, kto jest bardziej skłonny do niewierności. Nawet jeśli mózg osoby monogamicznej reaguje silniej na romantyczne bodźce, nie jest to jednoznaczny wyznacznik jej zachowań w rzeczywistości.

• CZYTAJ: Lajki czy życie? Co jest dla Ciebie ważniejsze?

Gdyby istniało narzędzie, które potrafiłoby przewidzieć zdradę, mogłoby ono wywołać wiele kontrowersji. Można sobie wyobrazić scenariusz rodem z serialu „Black Mirror”, w którym pary analizują swoje mózgi, aby sprawdzić, czy ich partnerzy są „zaprogramowani” na wierność. Na szczęście, póki co, nauka nie dostarczyła nam takiej możliwości.

Komunikacja kluczem do udanego związku

Pomimo fascynujących odkryć dotyczących ludzkiego mózgu, jedno pozostaje niezmienne – najważniejszym filarem zdrowej relacji jest otwarta i szczera komunikacja. Żadne badania neurologiczne nie zastąpią rozmowy o wzajemnych potrzebach, oczekiwaniach i granicach w związku.

Zamiast zastanawiać się, czy biologia predysponuje nas do monogamii lub zdrady, warto skupić się na budowaniu silnych i pełnych zaufania relacji. To właśnie one są kluczem do długotrwałego szczęścia w związku.