Groźny “kameleonem medycyny”. Czym jest celiakia i jakie ma objawy

Celiakia to choroba autoimmunologiczna, która w ostatnich latach zyskuje coraz większą uwagę, głównie dzięki rosnącej świadomości na temat zdrowia i diety. Mimo że często kojarzona jest z nietolerancją glutenu, jej mechanizm działania i skutki zdrowotne są znacznie bardziej złożone. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym jest celiakia, jakie są jej objawy oraz dlaczego nie można jej lekceważyć.

Co to jest celiakia?

Celiakia, znana również jako choroba trzewna, jest trwałą nietolerancją glutenu – białka obecnego w pszenicy, jęczmieniu i życie. W przeciwieństwie do alergii, w celiakii układ odpornościowy błędnie identyfikuje gluten jako zagrożenie, co prowadzi do uszkodzenia kosmków jelitowych w jelicie cienkim. Te drobne struktury odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych, więc ich uszkodzenie prowadzi do poważnych niedoborów w organizmie.

Celiakia nie jest alergią ani przejściową nietolerancją – to choroba, która trwa przez całe życie i wymaga ścisłego przestrzegania diety bezglutenowej.

Objawy celiakii

Celiakia jest często nazywana “kameleonem medycyny”, ponieważ jej objawy mogą być bardzo różnorodne i często mylone z innymi dolegliwościami. Wyróżniamy objawy związane z układem pokarmowym oraz te, które występują w innych częściach ciała.

Objawy ze strony układu pokarmowego

•Bóle brzucha – to jeden z najczęstszych objawów, często mylony z niestrawnością.

•Wzdęcia – osoby z celiakią często odczuwają nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach.

•Biegunki lub zaparcia – zaburzenia pracy jelit to jeden z głównych sygnałów ostrzegawczych.

•Utrata masy ciała – uszkodzone kosmki jelitowe nie są w stanie prawidłowo wchłaniać składników odżywczych, co prowadzi do utraty wagi.

Objawy pozajelitowe

•Zmęczenie i osłabienie – wynikające z niedoborów żelaza, kwasu foliowego czy witaminy B12.

•Anemia – celiakia może prowadzić do przewlekłego niedoboru żelaza, co skutkuje anemią.

•Problemy skórne – np. opryszczkowe zapalenie skóry, znane jako choroba Duhringa.

•Bóle stawów i mięśni – wynikające z przewlekłego stanu zapalnego w organizmie.

•Zmiany nastroju – depresja, lęk czy drażliwość są częstymi towarzyszami nieleczonej celiakii.

•Niepłodność – zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, celiakia może być przyczyną problemów z płodnością.

Dlaczego celiakia jest groźna?

Nieleczona celiakia prowadzi do licznych powikłań zdrowotnych, takich jak osteoporoza, zwiększone ryzyko chłoniaka jelitowego czy chorób autoimmunologicznych, np. cukrzycy typu 1. Dlatego w przypadku podejrzenia celiakii ważne jest jak najszybsze zgłoszenie się do lekarza, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne, takie jak testy serologiczne czy biopsja jelita cienkiego.

Jak żyć z celiakią?

Jedynym skutecznym sposobem leczenia celiakii jest przestrzeganie diety bezglutenowej przez całe życie. Oznacza to eliminację wszelkich produktów zawierających gluten, w tym pieczywa, makaronów, ciastek czy wielu przetworzonych produktów. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele zamienników, takich jak mąki bezglutenowe, pieczywo bezglutenowe czy gotowe dania, które ułatwiają życie z tą chorobą.

Celiakia to poważna choroba, która wpływa na całe ciało i jakość życia osoby chorej. Kluczem do radzenia sobie z nią jest szybka diagnoza, ścisła dieta bezglutenowa oraz regularne badania kontrolne. Jeśli zauważasz u siebie objawy mogące wskazywać na celiakię, nie zwlekaj – skonsultuj się z lekarzem. Pamiętaj, że zdrowie jest w Twoich rękach!